Mikrobiologiczna diagnostyka zakażeń wywoływanych przez pałeczki Campylobacter jejuni i Campylobacter coli u ludzi Microbiological diagnosis of infections caused by Campylobacter jejuni and Campylobacter coli in humans

Pałeczki z rodzaju Campylobacter jejuni i Campylobacter coli to Gram-ujemne, mikroaerofilne bakterie szeroko rozpowszechnione w przyrodzie, wywołujące u człowieka odzwierzęcą chorobę nazywaną kampylobakteriozą. Zakażenia tymi drobnoustrojami spowodowane są głównie spożyciem skażonych bakteriami produktów żywnościowych pochodzenia zwierzęcego, przede wszystkim nieodpowiednio przygotowanego mięsa drobiowego. Kampylobakterioza przebiega najczęściej pod postacią zapalenia żołądka i jelit lub tylko zapalenia jelit, a do charakterystycznych objawów chorobowych należą: wodnisto-śluzowa biegunka często z obecnością krwi w kale, nudności, wymioty, ból brzucha i gorączka. Z danych epidemiologicznych wynika, że w Europie, a także w Ameryce Północnej, bakterie z rodzaju Campylobacter, w tym przede wszystkim C. jejuni i C. coli, są najczęściej izolowanymi patogenami w przebiegu zakażeń przewodu pokarmowego u ludzi. Dane epidemiologiczne wskazują, że drobnoustroje te są znacznie częściej przyczyną ostrych biegunek, głównie u małych dzieci, niż pałeczki z rodzaju Salmonella czy Yersinia. Brak swoistych objawów choroby sprawia, że do rozpoznania kampylobakteriozy konieczne jest przeprowadzenie specjalistycznych badań mikrobiologicznych. Dotychczas laboratoryjna diagnostyka kampylobakteriozy oparta jest na badaniach bakteriologicznych i testach serologicznych, takich jak odczyn wiązania dopełniacza, odczyn immunoenzymatyczny ELISA czy odczyn western-immunoblotting. Ponieważ jak dotąd, badania te wykonywane są w Polsce jedynie w nielicznych laboratoriach, przeważająca liczba zachorowań na kampylobakteriozę nie była odnotowywana w polskich statystykach epidemiologicznych. Celem pracy jest omówienie zagadnień dotyczących mikrobiologicznej diagnostyki zakażeń wywoływanych przez pałeczki C. jejuni i C. coli. Opisano również podstawowe dane epidemiologiczne, kliniczne oraz obowiązujące wytyczne dotyczące leczenia kampylobakteriozy u ludzi.